در دنیایی که فضای مجازی افراد را سطحی نگر کرده است و از بیت « کم گوی و گزیده گوی چون در / کز اندک تو جهان شود پر » همه را رعایت می کنند به جز گوهر بار بودن سخن ، نوشتن یک نامه طولانی که سبک نوشته اش شتر گاو پلنگی از سبک های مختلف است شاید سخت باشد و خواندنش از آن سخت تر.مدتی بود دغدغه معرفی یک سیر مطالعاتی را به شما عزیزان داشتم و از دوستان بسیاری مشورت گرفتم و سیرهای معرفی شده زیادی را بررسی کردم ؛ ما حصلش نامه ای شده است که خطاب به شما نوشته ام. سعی کردم کمی طرح دغدغه را به همراه معرفی چند کتاب به طور عموم برای دوستان بازگو کنم . تمامی کتاب های معرفی شده را شخصا مطالعه کرده ام و تنها سه تای آنها را بعد از ورود به تشکیلات خوانده ام و همچنین با دقت خاصی و نحوه نگرش خاص خودم برای فردی که وارد تشکیلات شده است ، آنها را معرفی کردم . قطعا کسی که طبق این سیر پیش برود و یا تا حدود زیادی به آن عمل کند دیگر از معرفی کتاب توسط دیگران بی نیاز خواهد بود و هم حداقل های مطالعه یک دانشجوی انقلابی مسلمان در زمینه مطالعات آزاد را گذارنده است.
این متن را برای کسی می نویسم که چند صفت توامان بدو منتسب است و ان شاء الله که لایق این صفات بوده و هست و خواهد بود . اولین صفت دانشجو بودن است . فرد مذکور که شما باشید دانشجویی بیش نیستید و از این دانشجو بودن اگر سود و منفعتی جز تفکر و تحقیق نصیبتان شده است ، دانشجو بودن شما حماقتی محض است که هر چه سریعتر در آن تجدید نظر نمایید.شیخ اشراق حکیم سهروردی میفرمایند که : « در قاموس ما حکیم به آن گویند که تواند خلع روح کند.» حال که نه من شیخ اشراق هستم و نه شما در طلب حکیم شدن ، کاملا بی ربط ، لازم است بگویم :« در قاموس ما دانشجو به آن گویند که تواند در پس تفکر تحلیل نماید» عجب جمله نغزی گفتم ها !!! فکر می کنم تا همین جا در مدح دانشجو بودن سخن راندن کافی باشد ، یافتن ملزوماتش به عهده شما ...
اما صفت دومی که مخاطب حقیر بدان متصف است متشکّل بودن (تشکّلی بودن) است ، یعنی عضویت در یک تشکیلاتی که دغدغه مند است و اهداف خاصی را دنبال می کند . در وصف تشکّلی بودن باید بگویم که اولین قدم آن است که اهداف و سلایق آن مجموعه و تشکّل را پذیرفته باشید . این شاید مهمترین رکن در تشکّلی بودن است که بسیاری از مشکلات از این موضوع سرچشمه می گیرد و راهگشای بسیاری از گره های کور کارهای جمعی است. حال شما از بین تمامی مجموعه های درون دانشگاهی و تشکّلات اسلامی و غیر اسلامی و صنفی و آموزشی و علمی و فرهنگی و ... مجموعه ای را برگزیده اید که در این رکن اساسی دارای خصوصیات مهمی است. از جمله این خصوصیات می توان به پایبند بودن به اعتقادات اسلامی و مکتب تشیع اثنی عشری (دوازده امامی) اشاره کرد .برای پذیرفتن این موضوع و پایبندی به آن لاجرم نیاز به مطالعه و تحقیق در این زمینه بسیار حس می شود . یک دانشجویی که بخواهد در این زمینه کلیاتی را بداند ، اهداف را بشناسد و بدان سمت حرکت کند باید برخی اصول معتقد باشد. حضرت آیت الله مکارم شیرازی مجموعه اعتقادات یک شیعه را در کتابی تحت عنوان « اعتقاد ما » آورده اند که خواندن و دانستن موارد در این کتاب برای یک دانشجوی انقلابی از اوجب واجبات است.
اما مورد بعدی دانستن چرایی و داشتن دغدغه مندی در این زمینه است که بدین منظور مطالعه کتاب « حرکت » آقای صفایی حائری را به شما توصیه می کنم. این دو مورد گفته شده از ملزومات مطالعه در حرکت های جمعی است و بر هر دانشجویی که اندک وابستگی به این کتاب دارد خواندن این دو کتاب واجب است. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که منظور از خواندن آشنایی با این موضوعات و انسجام فکری در این زمنه هاست و اگر فردی به محتویات این کتاب ها آگاهی کامل دارد می تواند به مرحله بعد هجرت کند...!
اما قدم بعدی که شاید جزو اصول اساسی اساسنامه این تشکل است التزام عملی به مسئله ولایت فقیه می باشد ، که این موضوع در قدم اول جز با مطالعه و تحقیق حاصل نمی گردد. در این باب رجوع به مرجع اصلی از برکات و حسنات بسیاری برخوردار است و آن هم کتاب ولایت فقیه حضرت امام (ره) می باشد که شاید حاوی نکات نغزی در این مورد است که جای دیگر با این بیان شیوا و ساده پیدا نمی شود ، بعد از آن در صورت لزوم به مطالع بیشتر کتاب ولایت فقیه نوشته حضرت آیت الله مصباح و یا کتابی با همین عنوان نوشته حضرت آیت الله جوادی آملی. در کنار این مطالعات پیشنهاد میکنم کتاب کم حجمی با عنوان « ولی باید فقیه باشد » را هم بخوانید خالی از لطف نیست. الغرض این مطالعات باعث عمیق شدن بحث نظری ولایت فقیه و التزام فکری به این موضوع خواهد شد و حتما به شبهات پیش آمده در این زمینه پاسخ دهید. از بین کتب شهید مطهری نیز «داستان راستان»،«انقلاب اسلامی ایران»،«فلسفه حجاب» ، «اخلاق جنسی»،«آزادی معنوی»،«عدل الهی»نیز کمک شایانی به شما خواهد کرد.قدم بعدی در این راه شناخت دغدغه های فکری رهبری و یافتن اشتراکات بین دغدغه های خودتان و ایشان است . در این زمینه کتاب دغدغه های فرهنگی توصیه می گردد که شرح مزجی است از بیانات رهبری.اگر بعد از مطالعه این کتاب اشتراکی بین دغدغه هایتان و دغدغه های رهبری پیدا نکردید ، از همان راهی که آمدید برگردید و این مدت فعالیت خود را تجربه ای بدانید تحت عنوان انقلابی بودن.قطعا این اتفاق نخواهد افتاد و بسیاری از دغدغه هایتان را در لابه لای دل نگرانی های رهبری خواهید یافت . البته این کتاب مشتقاتی دارد که خواندن آنها نیز به شما کمک شایانی خواهد کرد مِن جمله کتاب روش تحلیل سیاسی و کتاب قرارگاه های فرهنگی ، که همگی برگرفته از بیانات رهبری است.
پیشنهاد میکنم کتاب «سه گونه اسلام» شهید بهشتی را نیز بخوانید.شما را در شناخت افراد کمک میکند.
اگر تا اینجای کار پیش آمدید شما ملزومات مطالعه برای یک دانشجوی انقلابی و یک فعال فرهنگی را خوانده اید . البته این را بگویم که فردی که فعال فرهنگی نامیده می شود به طور خودکار فعال سیاسی نیز هست و البته در هیچ کدام از آنها سیاست زده نیست.در باب سیاست زدگی حتما مطالعه کنید و از ابتلا به آن اجتناب کنید.
اما صفت سومی که شما بدان متصف هستید ، مسئول بودن است ، یعنی شما در جایگاهی قرار دارید که مسئول قسمتی از کارهای یک مجموعه انقلابی هستید . اشتباه نکنید ! مسئول بودن به این معنا نیست که شما حتما باید عضو شورای مرکزی مجموعه باشید، نه ! به هیچ وجه! ، شما از زمانی که علاقه مند و وابسته به یک مجموعه می شوید حتی اگر عضویت رسمی هم در آن نداشته باشید در قبال آن مجموعه مسئول هستید. اما این مسئول بودن ملزوماتی در زمینه مطالعاتی دارد. یک سری مطالعات عمومی است و بعضی ها تخصصی به فراخور مسئولیتی و جایگاهی که دارید.که در مجموعه های دانشجویی به دلیل یکسان بودن شانیت افراد وجه عمومی آن بر تخصصی اش غلبه دارد.دلیل آن هم این است که یک دانشجوی انقلابی و متعهد باید در همه زمینه ها تحلیل داشته باشد . اگر مرحله قبل را خوب گذرانده باشید این حرف من برایتان قابل لمس تر خواهد بود.اشتباهی که برخی از دوستان می کنند تخصصی انگاشتن مسائل و زمینه های مختلف کار تشکیلاتی است که نه تنها موجب پیشرفت نیست بلکه پسرفت فکری و عملی را هم به دنبال خواهد داشت برای مثال اگر شخصی عضو تشکلی بوده باشد و برحسب تقدیر زمینه فعالیتش کارهای هنری باشد ، این اجحاف در حق اوست که فقط در باب مسائل هنری از او بپرسید و نظر بخواهید ، قطعا در باب مسائل سیاسی نیز آگاهی دارد اما بر حسب بزرگی دانشگاه و ازدیاد کارها و تقسیم مسئولیت زمینه فعالیت ایشان کار هنری گشته است و عهده دار این مسئولیت شده اند.یا برای مثال شما اگر از مسئول هیئت انتظار تحلیل سیاسی نداشته باشد و یا اینکه انتظار نداشته باشید که جریان های فرهنگی را بشناسد و فقط او را تراکتوری بپندارید که در زمینه اجرائیات ، ذهنش دوران می کند ، در اینصورت این فرد را تراکتور بنامید زیبنده تر است تا مسئول هیئت!!!
رهبری میفرمایند « در جمهوری اسلامی، هر جا که قرار گرفتهاید، همانجا را مرکز دنیا بدانید و آگاه باشید که همهی کارها به شما متوجه است. » (قریب به همین مضامین) از آنجا که شما دانشجو هستید و از قضا دست تقدیر مسئولیتی در تشکّلبر گردنتان نهاده است پس برای کار کردن در این مرکز عالم می بایست در چندین زمینه مطالعه داشتید باشید به طوریکه حوادث پیرامونی شما در دانشگاه ، شهر ، استان ، کشور و جهان را به راحتی تحلیل کنید . فکر کنم تا به اینجای نوشتار متوجه این مسئله شده باشید که تحلیل داشتن شما مهم است و مطالعه کردن غنای این تحلیل را بالا می برد. اما برای شمایی که از ما باشی لازم است کمی اقتصاد بدانی ، کم سیاسیت ، کمی جریان شناسی ، کم تاریخ و البته مفاهیم دین به مقدار لازم ، اگر به اینها خواندن مخلوطی از رمان و داستان و شعر و مجلات و دیدن فیلم و فلسفه هم اضافه کنید کامل می شود. نترسید ! قرار نیست شما همه چی دان شوید ، قرار است به قد و قواره دانشجو بودن در آیید . پس فرار نکنید با کمی صبر و حوصله تمامی اینها امکان پذیر است. حال چند کتاب در این زمینه ها به شما معرفی می کنم خواندن این کتاب ها نیز همگانی است یعنی عمومی است و فرقی نمی کند شما سیاسی دوست دارید یا فرهنگی و یا نقد اجتماعی و یا قرآنی باید همه اینها را بخوانید.
در زمینه تاریخ جهان و شناخت هر چی ایسم و میسم این دری وری ها به شما «مجموعه 5 جلدی روایت تفکر ، فرهنگ و تمدن از آغاز تا اکنون » نشر معارف وکتاب «سیر تفکر جدید در ایران و جهان» نشر هلال رو معرفی میکنم. جهت آشنایی با تاریخ فلسفه رمان «دنیای سوفی» برایتان زیاد هم هست. « توسعه و مبانی تمدن غرب » شهید آوینی نیز به شما جرات اظهار نظر در مسائل اقتصادی میدهد و حال و روز اقتصادی کشور را کاملا درک می کنید و آنچه را انقلاب در زمینه اقتصاد به دنبال آن هست را برای شما ترسیم می کند.اما در زمینه جریان شناسی اگر میخواهید سریع بخوانید کتاب کوچک و جمع و جور «مشروطه شناسی» را به شما توصیه می کنم اما اگر اهل مطالعه تفصیلی هستید کتاب « تاریخ تحولات سیاسی معاصر ایران» را بخوانید و اگر اهل تحقیق ، باید خودتان دنبالش بروید ، کتاب جریان شناسی سیاسی ایران نوشته علی دارابی نیز حکم مقدمه را دارد و خواندنش تقریبا واجب .برای آشنایی با نقد کردن و نوع نگاه به مسئله دو کتاب « مناقشه حق و مصلحت و بن بست جنبش دانشجویی» نوشته دکتر افروغ و «رزیتا خاتون » نوشته سید مهدی شجاعی را به شما پیشنهاد میکنم. در باب مطالعات سینما« مجموعه سه جلدی آینه جادو » و مجله نقد سینما مفید است . تا به این جای کار در مباحث نظری تامل کرده اید اما یک سری کارها شما را با دنیای اطرافتان پیوند میزند و روح شما را در میان این مطالعات سرزنده و شاداب نگه می دارد و آن هم مطالعه رمان ، داستان و شعر است . کتاب هایی مثل «روی ماه خداوند را ببوس» ، «من او»، «ارمیا»، «ناصر ارمنی»،«داستان سیستان»،«کمی دیرتر»،«کشتی پهلو گرفته»،«پدر ، عشق ،پسر»،«آفتاب در حجاب»،«رفاقت به سبک تانک»،«دور دنیا در هشتاد روز»،«شازده کوچولو» ،«طوفان واژه ها»،«حق السکوت» و همچنین مجله همشهری داستان را به شما توصیه میکنم. خواندن اینگونه کتاب ها دایره لغات شما را افزایش میدهد و باعث روان شدن و غنی شدن نوشته ها شما می گردد و لذا از این مقوله غفلت نکنید.
همیشه در روز ساعتی را برای مطالعه درسی و ساعتی را برای مطالعه غیردرسی ، کم و کیف آن بسته به شرایطتان، مشخص کنید . کم و زیاد بودنش تفاوت نمی کند . مستمر و پیوسته بودنش مهم است. نکته ای که نباید فراموش شود بحث اولویت بندی است ، اولویت اصلی درس خواندن است و هر چیزی که مانع و مخل آن است بدون تعارف باید کنار گذاشت.این موضوع در بیانات رهبری هم به تصریح آمده است.
هيچ نظري هنوز ثبت نشده است